Kış ayları, kapalı ortamlarda daha fazla vakit geçirilmesi ve güneş ışığından daha az faydalanılması nedeniyle bağışıklık sisteminin zayıflayabileceği bir dönemdir. Bu mevsimde grip, soğuk algınlığı, zatürre ve bronşit gibi solunum yolu enfeksiyonlarında artış gözlemlenmektedir. Memorial Göztepe Hastanesi İç Hastalıkları Bölümü’nden Prof. Dr. Mahir Cengiz, kışın hastalıklardan korunmak için basit ama etkili önlemler hakkında bilgi verdi.
Bağışıklık sisteminizi güçlendirin
Güçlü bir bağışıklık sistemi için dengeli beslenme büyük önem taşır. Beslenme düzeninde sebze, meyve, tam tahıllar, baklagiller, yağsız proteinler ve zeytinyağı, ceviz, avokado gibi sağlıklı yağların yer alması önerilir. C vitamini ve çinko alımını artırmak için portakal, kivi, brokoli, kırmızıbiber ve fındık gibi besinler tüketilebilir. Kış aylarında güneşlenme süresinin azalması nedeniyle D vitamini seviyeleri düşebileceği için, doktor önerisiyle takviye alınması gerekebilir. Ayrıca, bağışıklık fonksiyonlarının sağlıklı çalışması için günde 7-8 saat kaliteli uyku almak gereklidir.
Enfeksiyonlardan korunma yolları
Kış döneminde enfeksiyon riskini azaltmanın en etkili yollarından biri el hijyenine dikkat etmektir. Ellerin sabunla en az 20 saniye yıkanması, grip ve nezlenin en sık bulaşma yolu olan eller aracılığıyla enfeksiyonların yayılmasını büyük ölçüde engeller. Kalabalık ve kapalı ortamlarda maske takmak, ortamı sık sık havalandırmak ve hasta kişilerle temastan kaçınmak da enfeksiyonların yayılımını azaltan diğer önemli önlemlerdir. Hasta bireylerin çevrelerine karşı sorumluluk bilinciyle maske kullanması da önemlidir. Her yıl sonbaharda grip aşısı yaptırmak ve 65 yaş üstü ile kronik hastalığı olan bireylerin zatürre aşılarını ihmal etmemesi, ciddi enfeksiyonlara karşı etkili bir koruma sağlar.
Solunum yollarınızı koruyun
Solunum yollarının sağlığını korumak için ortamdaki nem dengesi büyük rol oynar. Kuru hava, solunum yollarını tahriş ederek enfeksiyonlara yatkınlığı artırabilir. Bu nedenle ev içi nem oranının %40-50 seviyesinde tutulması tavsiye edilir. Sigara dumanına maruz kalmak solunum yolu enfeksiyonlarını artırdığı için hem aktif hem de pasif içicilikten uzak durulmalıdır. Ayrıca, günde en az 1.5-2 litre su içmek, solunum yollarının nemli ve dirençli kalmasına yardımcı olur.
Kronik hastalıkların takibi
Diyabet, hipertansiyon, KOAH veya kalp hastalığı gibi kronik rahatsızlıkları olan bireylerde kış enfeksiyonları daha ağır ve hızlı seyredebilir. Bu nedenle, ilaçların düzenli kullanılması, kan şekeri ve tansiyonun yakından takip edilmesi ve rutin doktor kontrollerinin aksatılmaması büyük önem taşır. Kronik hastalıkların iyi yönetilmesi, enfeksiyonlara karşı vücudun direncini artırarak komplikasyon riskini azaltır.
Fiziksel aktivite ve ruhsal sağlık
Düzenli egzersiz yapmak, hem bağışıklık sistemini güçlendirir hem de kalp ve damar sağlığını destekler. Haftada en az üç gün 30 dakikalık egzersiz veya günde 8-10 bin adım atmak genel sağlık üzerinde olumlu etkiler yaratır. Kış aylarında güneş ışığından yeterince faydalanmak için öğle saatlerinde yapılan kısa yürüyüşler D vitamini sentezini artırırken ruh halini de iyileştirir. Stresin bağışıklık sistemi üzerindeki olumsuz etkileri göz önüne alındığında, nefes egzersizleri, meditasyon ve hobi aktiviteleri ile stres yönetimi sağlamak, kışın daha sağlıklı ve dengeli bir yaşam sürmeye yardımcı olur.
