Varis, son yıllarda giderek yaygınlaşan ve Türkiye’de 20-70 yaş grubundaki her iki kişiden birini etkileyen bir sağlık sorunu haline geldi. Acıbadem Kadıköy Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Dr. Ayça Özgen, özellikle sonbahar ve kış aylarının varis tedavisi için ideal bir dönem olduğunu belirtti. Sıcak havaların azalmasıyla hem tedavi sürecinin daha konforlu geçtiğini hem de iyileşme hızının arttığını ifade eden Dr. Özgen, varislerin kadınlarda dört kat daha fazla görüldüğünü ve bu dönemde etkili önlemlerin alınması gerektiğini vurguladı.
Varis nedir ve belirtileri nelerdir?
Varis, bacak toplardamarlarındaki kapakçıkların görevini yerine getirememesi sonucu damar yapısının bozulup genişlemesiyle oluşur. Bu durum, hem ağrıya yol açması hem de estetik kaygılar yaratması nedeniyle tıbbi ve kozmetik bir sorun olarak karşımıza çıkar. Dr. Özgen, varisin toplardamarlarda oluşan ciddi bir fonksiyon bozukluğu olduğunu belirterek, bacaklarda damarlarda belirginleşme, ağrı, şişlik, yanma, kaşıntı ve gece krampları gibi belirtilerle kendini gösterebileceğini söyledi. Tedavisi geciktirildiğinde ise damar yapısındaki bozulmanın ilerleyerek geri dönüşü olmayan ödem, ciltte renk değişikliği ve venöz ülser gibi ciddi komplikasyonlara yol açabileceği uyarısında bulundu. Bu nedenle erken teşhis ve tedavinin önemine dikkat çekildi.
Tedavi için sonbahar ve kış ayları neden ideal?
Dr. Özgen, sonbahar ve kış aylarının varis tedavisi açısından son derece ideal olduğunu şu sözlerle açıkladı: “Sonbahar ve kış ayları hem hastaların yaşam konforunu bozmadan tedavi yapmamıza olanak tanıyor, hem de daha hızlı sonuç almamızı sağlıyor. Bu fırsatı değerlendirmek, sağlıklı ve estetik bacaklara giden ilk adımdır.” Lazer, köpük (skleroterapi) ve radyofrekans gibi modern varis tedavi yöntemleri sonrası bir süre varis çorabı kullanılması gerektiğini belirten Dr. Özgen, soğuk havalarda cilt iyileşme sürecinin daha konforlu geçtiğini ve damarların sıcağa göre daha hızlı toparlandığını ekledi. Ayrıca, azalan güneş ışığı sayesinde ciltte leke riskinin de minimuma indiği vurgulandı.
Bacaklarında görünen damarlar, dolgunluk hissi veya ağrı gibi belirtiler yaşayan kişilerin zaman kaybetmeden bir kalp ve damar cerrahisi uzmanına başvurmaları gerektiğini belirten Dr. Özgen, varisin sadece görsel bir sorun olarak görülmesinin büyük bir hata olduğunu yineledi. Tedavi edilmediğinde ciltte renk değişiklikleri, yaralar ve hatta pıhtı oluşumu gibi ciddi komplikasyonlar gelişebileceği konusunda uyarıda bulundu.
Varise karşı 8 etkili önlem
Varisin genetik yatkınlıktan kaynaklanabilse de, günlük yaşam alışkanlıklarının da bu sorunu tetikleyebildiğini belirten Dr. Özgen, kaçınılması gereken hataları ve alınması gereken önlemleri şu şekilde sıraladı:
- Uzun süre ayakta kalmayın: Sabit pozisyonda uzun süre ayakta kalmak, bacak damarlarını sürekli basınç altında bırakarak varis riskini artırır. Fırsat buldukça bacakları kalp seviyesinin üzerine kaldırarak dinlendirmek önemlidir.
- Hareketsizlikten kaçının: Masa başında uzun süre kesintisiz oturmak kan dolaşımını yavaşlatır. Ara sıra dolaşarak veya bacakları hareket ettirerek bu riski azaltmak mümkündür. Düzenli yürüyüş alışkanlığı edinmek de faydalıdır.
- Bacak bacak üstüne atmayın: Bu alışkanlık damarların sıkışmasına ve kan akışının zorlaşmasına neden olur. Uzun süreli oturuşlarda kaçınılması önerilir.
- İdeal kilonuza ulaşın: Fazla kilo, bacak damarlarına ek yük bindirerek kanın yukarı taşınmasını zorlaştırır. Sağlıklı beslenme ve sporla ideal kiloya ulaşmak varis riskini azaltır.
- Su tüketimine dikkat edin: Günde ortalama 1,5-2 litre su tüketmek, damar sağlığını koruyarak varis hastalığından korunmada önemli bir rol oynar.
- Yüksek topuklu ayakkabıyı sık giymeyin: Yüksek topuklu ayakkabılar, baldır kaslarının pompa etkisini azaltarak kanın bacaklarda birikmesine neden olabilir.
- Hamam ve saunadan uzak durun: Aşırı sıcak, damarların genişlemesine yol açarak varislerin belirginleşmesine neden olur. Varis hastalarının aşırı sıcaklardan kaçınması gerekir.
- Sigaradan kaçının: Sigara, damar duvarlarını zayıflatarak dolaşımı olumsuz etkiler ve varis riskini artırır. Sigara kullanımı atardamar hastalıklarına da zemin hazırlamaktadır.